Björt halastjarna á himni

Þessa dagana (í ársbyrjun 2007) er björt halastjarna sýnileg á himni, bæði kvölds og morgna. Hún er í suðaustri frá Reykjavík í birtingu en í suðvestri við myrkur. Halastjarna þessi er kennd við ástralska stjörnufræðinginn Róbert McNaught sem fann hana hinn 7. ágúst síðastliðinn, en þá var hún langt frá sólu og afar dauf. McNaught hefur verið iðinn við að leita uppi halastjörnur og mun 31 halastjarna bera nafn hans, en sum nafnanna vísa til fleiri en eins finnanda. Stjörnufræðingar auðkenna þessa tilteknu halastjörnu með skammstöfuninni C/2006 P1. Hún verður aðeins sýnileg hérlendis í fáa daga því að hún fer hratt suður eftir himninum um leið og hún nálgast sól. Eftir 12. janúar kemur hún ekki upp fyrr en eftir að bjart er orðið og sest fyrir myrkur. Athugunarskilyrði verða þá hagstæðari á suðurhveli jarðar. Nánari upplýsingar er að finna í eftirfarandi töflu sem reiknuð er fyrir Reykjavík. Taflan sýnir hæð halastjörnunnar í suðaustri í birtingu og hæð hennar í suðvestri við myrkur. Einnig er sýnt hvenær hún kemur upp og sest í Reykjavík. Rétt er að benda á það að reikistjarnan Venus er líka lágt á lofti á kvöldhimninum um þessar mundir, nokkru lengra frá sól (til vinstri við halastjörnuna). Í aftasta dálki er sýnt hvenær Venus sest.

Viðbót 14. jan. Samkvæmt síðustu fréttum var halastjarnan orðin mun bjartari en Venus að kvöldi 13. janúar. Hún sést því á björtum himni ef skyggt er fyrir sól. Hún verður hæst á lofti í Reykjavík um kl. 14 hinn 14. janúar, skammt austan við sól (um 6° frá sól, vinstra megin). Hún færist hratt suður á bóginn og sést ekki frá Íslandi eftir 15. janúar. Þar sem hún er á leið frá sól má búast við að birta hennar minnki fljótlega aftur.

Halastjarnan fer langt inn fyrir braut innstu reikistjörnunnar, Merkúríusar, og kemst næst sól hinn 12. janúar. Verður hún þá 25 milljón km frá sólinni, en það er aðeins 1/6 af fjarlægð jarðar frá sól. Hraði halastjörnunnar vex eftir því sem hún nálgast sól  Hinn 9. janúar var hraðinn orðinn 90 km/s, þrefaldur hraði jarðar á göngu hennar um sólina. Mestur verður hraðinn um 100 km/s.

Tvær fyrstu myndirnar hér að neðan voru teknar út um glugga á Raunvísindastofnun Háskólans (Tæknigarði) að morgni 9. jan. Þriðja myndin er tekin í Hafnarfirði sama morgun.